1. Tìm hiểu chung về tổ dân phố là gì
Tổ dân phố là một tổ chức dân cư tự quản trong cộng đồng dân cư Việt Nam, thường thì một tổ dân phố là một tổ chức cộng đồng dân cư sống trên một địa bàn, một khu vực quản lý của một phường.
Ở một số địa điểm khu vực khác nhau thì tổ dân phố còn được biết đến với tên gọi khác là “Thôn” - tổ chức này thuộc quản lý của một xã. Hiểu theo cách này thì một phường được là một xã và một thôn được xem là một tổ dân cư.
Tuy tổ dân cư hay thôn đều không phải là cấp hành chính nhưng những cụm dân cư này có vai trò cốt lõi trong hoạt động công tác tại các địa phương. Vì những nhiệm vụ lớn lao đó thì việc phát huy vai trò và chức năng của chi bộ thôn, tổ dân phố trong các lãnh đạo chính quyền là rất quan trọng.
Khi hoạt động của thôn, tổ dân phố diễn ra một cách hiệu quả thì hoạt động quản lý của phường, xã mới có thể phát huy được chức năng quản lý của mình. Chính sự tác động lẫn nhau này mà việc thành lập các tổ dân phố là điều cần phải xem xét và tổ chức tiến hành để có thể đảm bảo được việc xây dựng một quy trình hoạt động hiệu quả.
Xem thêm: Công chức cấp xã gồm những ai và có trách nhiệm như thế nào?
2. Những nguyên tắc và cơ cấu hoạt động diễn ra ở tổ dân phố
Về cơ cấu của tổ chức tổ dân phố, thôn thì được quy định rõ tại Khoản 2 Điều 1 Thông tư 14/2018/TT-BNV, thông tư quy định mới nhất về cơ cấu hoạt động có thể hiệu cơ bản như sau:
Mỗi tổ dân phố sẽ được bầu ra một trưởng tổ dân phố hoặc nếu cần thiết có thể thêm vào một phó tổ trưởng tổ dân phố. Vị trí phó tổ trưởng tổ dân phố sẽ do trưởng tổ dân phố lựa chọn sau khi bàn bạc và thống nhất với các trưởng ban công tác mặt trận tổ dân phố. Tổ trưởng tổ dân phố sau đó sẽ cần quyết định công nhận từ các tổ chức ủy ban nhân dân cấp phường.
Theo Điều 3, Thông tư số 04/2012/TT-BNV thì Bộ trưởng Bộ Nội Vụ hướng dẫn về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của tổ dân phố được quy định như sau:
Nguyên tắc hoạt động của tổ dân phố phải trước hết là tuân thủ pháp luật, thực hiện hoạt động theo hình thức dân chủ, công khai và minh bạch. Các hoạt động tổ chức bầu cử tổ Trưởng tổ dân phố phải thực hiện cùng một thời điểm ngay sau khi Đại Hội Chi hội tổ dân phố được tiến hành.
Tổ trưởng tổ bầu cử báo cáo về kết quả của cuộc bầu cử Tổ trưởng tổ dân phố lên UBND (Ủy Ban Nhân Dân) cấp phường, trong thời hạn 5 ngày UBND cấp phường xem xét quyết định công nhận người trúng cử Trưởng tổ dân phố. Nếu có vấn đề khác phát sinh có thể ra quyết định bầu cử lại bằng văn bản và nêu ra rõ lý do.
Sau khi được UBND cấp phường công nhận là tổ Trưởng tổ dân phố thì cá nhân đó được phép chính thức hoạt động và định hướng quản lý tổ chức tổ dân phố. Thực hiện triển khai và đề xuất các kế hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý của UBND cấp phường.
3. Ý nghĩa của việc lập ra các tổ dân phố tại các khu vực
Việc thành lập ra các tổ dân phố giúp hoạt động quản lý và triển khai các kế hoạch, quy chế một cách dễ dàng hơn. Quản lý khu vực dân cư theo Tổ dân phố giúp các tổ chức cơ quan quản lý gần gũi được với nhân dân hơn, hiểu rõ những mong muốn của từng người dân và đề cao được những nguyên tắc hoạt động dân chủ, minh bạch.
Cũng từ hoạt động thành lập ra các tổ dân phố mà đã giúp nâng cao tinh thần đoàn kết, dân chủ trong mỗi người dân. Gắn kết được cộng đồng dân cư và dễ dàng truyền đạt, triển khai những phong trào, quy định, chính sách của cấp quản lý, cấp Nhà nước một cách sát sao nhất.
Thành lập các tổ dân phố còn nâng cao được hiệu quả quản lý khu vực, dễ dàng thúc đẩy phát huy những điều kiện phát triển của các tổ dân phố như về cơ sở hạ tầng, nền kinh tế và văn hóa truyền thống của khu vực tổ dân phố. Việc thúc đẩy các phong trào tổ dân phố văn hóa chính là mục tiêu để thúc đẩy sự phát triển của xã, phường.
Khi chia nhỏ ra khu vực quản lý trong một phường thì hoạt động của cấp quản lý sẽ được người dân nắm bắt rõ ràng, từ đó tăng tính tin cậy về hoạt động của các tổ chức hành chính Nhà nước và nhận được nhiều sự ủng hộ từ phía người dân hơn.
4. Tìm hiểu về điều kiện thành lập tổ dân phố
Dựa trên một số điều của Thông tư 04/2012/TT-BNV được bổ sung bởi thông tư mới nhất 14/2018/TT-BNV ban hành ngày 03/12/2018 sửa đổi và bổ sung về hướng dẫn, tổ chức hoạt động của thôn, tổ dân phố thì điều kiện thành lập tổ dân số được hiểu như sau:
Đổi mới việc tăng quy mô số hộ gia đình trong điều kiện thành lập tổ dân phố cụ thể các tổ dân phố ở phường, thị trấn thuộc các tỉnh Đồng bằng sông Hồng như Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Ninh, ...v.v.có từ 400 hộ gia đình trở lên. Riêng Thành phố Hà Nội thì một tổ dân phố được cho phép hoạt động từ 450 hộ gia đình trở lên.
Tổ dân phố được thành lập tại các tỉnh ở miền Trung du thành lập cần có từ 300 hộ gia đình trở lên. Các tỉnh Tây Nguyên một tổ dân phố muốn hoạt động thì cần có 250 hộ gia đình trở lên. Đối với các tỉnh vùng biên giới Hải Đảo nếu có thành lập tổ dân phố thì cần có từ 150 hộ gia đình.
Việc thành lập tổ dân phố hãy thông thì tùy thuộc vào quy định cấp quản lý hành chính khu vực là xã hay phường để thành lập. Tuy nhiên có thể hiểu cơ bản là thôn chính là các tổ dân phố vì thế các quy định thành lập này cũng được quy định tương tự trong việc thành lập các thôn tại xã.
Xem thêm: Bạn hiểu cán bộ chuyên trách là gì và những thắc mắc liên quan
5. Những nhiệm vụ và quyền lợi của tổ Trưởng tổ dân phố
Người đứng đầu hoạt động của tổ dân phố chính là tổ Trưởng tổ dân phố, vị trí này thực hiện những công việc dẫn dắt và triển khai các phong trào thuộc phạm vi tổ dân phố mình quản lý.
5.1. Trách nhiệm lớn lao của tổ Trưởng tổ dân phố
Công việc của tổ Trưởng tổ dân phố là triệu tập, chủ trì các hội nghị tổ dân phố. Thực hiện những công việc đã được cấp hành chính phân công. Đảm bảo truyền đạt kịp thời các quy định, chính sách được cấp trên ban xuống cho dân cư trong tổ. Đảm bảo các nội dung hoạt động của tổ dân phố được triển khai theo đúng quy định.
Tổ trưởng tổ dân phố vận động tổ chức, cá nhân thực hiện tốt các quy ước của tổ dân phố đã được cấp cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Tập hợp các ý kiến của người dân phản ánh và đề nghị lên cấp chính quyền cấp phường, thị trấn giải quyết và xem xét nguyện vọng chính đáng của người dân trong tổ dân phố.
Lập biên bản, báo cáo kết quả hoạt động của tổ dân phố cho cấp chính quyền quản lý. Bàn và đề xuất biểu quyết những công việc thuộc phạm vi cấp xã phường.
Phối hợp cùng các ban công tác mặt trận và các tổ chức khác để vận động người dân trong tổ dân phố tham gia thực hiện các phong trào, các cuộc vận động được tổ chức. Tuyên truyền và khuyến khích người dân phát triển, nâng cao ý thức để phát triển tổ dân phố vững mạnh và gắn kết.
5.2. Những quyền hạn mà tổ Trưởng tổ dân phố được hưởng
Được đưa ra những quyết định về hoạt động của tổ dân phố, có quyền phân công nhiệm vụ cho tổ phó tổ dân phố. Được tham gia biểu quyết, nêu ý kiến tại cuộc họp Hội Đồng Nhân Dân cấp xã.
Tổ trưởng tổ dân phố có quyền tham gia các khóa bồi dưỡng, tập huấn về thực hiện công tác tổ chức quản lý hoạt động của tổ dân phố. Ngoài ra còn được nhận lương hành chính và có cơ hội phát triển nghề nghiệp trong hoạt động của Đảng - Nhà nước.
Qua những thông tin vieclam88 chia sẻ tìm hiểu về tổ dân phố là gì? Hy vọng bạn đã nắm rõ được những đặc điểm nguyên tắc hoạt động của tổ chức đặc biệt này. Từ đó nắm rõ những quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi hoạt động trong tổ dân phố.
Tham gia bình luận ngay!