1. Những thông tin quan trọng liên quan đến vị trí công chức
Công chức là một thuật ngữ chỉ cá nhân làm việc trong các cơ quan nhà nước theo luật định. Công chức khác với cán bộ và cũng khác với viên chức, những quy định về quyền lợi, nghĩa vụ của công chức được quy định trong luật Cán Bộ công chức 2024 và được bổ sung sửa đổi mới nhất vào năm 2024.
Nắm bắt rõ về thông tin liên quan đến công chức, viên chức nhà nước
1.1. Tìm hiểu định nghĩa về công chức là gì?
Theo nội dung về công chức của quy định hiện hành, căn cứ vào Khoản 2 Điều 4 của Luật cán bộ công chức năm 2024 được sửa đổi và bổ sung năm 2024 thì khái niệm công chức được hiểu như sau:
- Trước tiên, công chức phải là một công dân Việt Nam. Thông qua hình thức bổ nhiệm, tuyển dụng để trở thành một công chức. Công chức được bổ nhiệm vào các ngạch, chức vụ hoặc chức danh phù hợp trong các cơ quan cấp cao, cấp trung đến cấp cơ sở.
- Công chức làm việc tại các cơ quan của Đảng cộng sản Việt Nam, nhà nước, các tổ chức Chính trị - Xã hội khác ở cấp trung ương, cấp tỉnh hoặc cấp huyện, xã.
- Đối tượng công chức cũng được biết đến là các cá nhân làm việc trong các đơn vị Quân đội nhân dân nhưng không phải là các vị trí Sĩ quan, quân dân chuyên nghiệp hay công dân quốc phòng.
- Cũng tương tự như thế thì công chức cũng là những cá nhân làm việc tại các đơn vị thuộc Công an nhân dân nhưng không phải là chức vụ sĩ quan, hạ sĩ, công nhân công an hay các chức vụ đặc biệt phục vụ chuyên nghiệp.
1.2. Những nghĩa vụ và trách nhiệm mà công chức phải thực hiện
Công chức nhà nước phải thực hiện nghĩa vụ của mình theo quy định ở Điều 8, Điều 9, Điều 10 Luật cán bộ công chức sửa đổi năm 2024. Hiểu đơn giản nghĩa vụ của công chức có nghĩa vụ đối với Đảng, nhà nước và nhân dân; Trách nhiệm nghĩa vụ của công chức đối với việc thi hành công vụ và Nghĩa vụ của những công chức là người đứng đầu.
Nhà nước sẽ giao cho Công chức một quyền hạn nhất định để thực hiện nghĩa vụ, công việc với đúng vị trí của họ. Các công chức chỉ được hoạt động trong phạm vi quyền hạn được giao trong suất thời gian nhận chức vụ. Không như những công việc lao động khác ngoài xã hội.
Công chức thi hàng những lĩnh vực quản lý, hoạt động thi hành những nhiệm vụ không trực tiếp tạo ra vật chất. Lương mà công chức nhận được chính là Ngân sách Nhà Nước. Quan hệ lao động của công chức và các tổ chức được xây dựng dựa trên sự chấp thuận đồng ý của họ.
Công chức được tuyển dụng theo chỉ tiêu và biên chế của Nhà Nước, phụ thuộc vào yêu cầu nhiệm vụ và vị trí việc làm. Các công chức được tuyển dụng thông qua việc tham gia kỳ thi.
1.3. Quyền lợi của công chức nhà nước là gì?
Quyền lợi của công chức được quy định rõ ràng trong Điều 11 đến Điều 14 của Bộ luật cán bộ công chức hiện hành. Theo đó thì công chức làm việc trong các cơ quan, tổ chức nhà nước có quyền lợi như sau.
Công chức được đảm bảo các điều kiện liên quan để thực hiện nhiệm vụ công vụ. Công chức được giao quyền hạn tương xứng với chức vụ mình đảm nhiệm và được đảm bảo về cơ sở vật chất, thông tin, dữ liệu phục vụ cho công việc. Được pháp luật bảo vệ quyền lợi trong quá trình công tác, làm việc.
Chế độ lương, thưởng theo quy định thì công chức được Nhà nước đảm bảo tiền lương xứng đáng với công sức, quyền hạn và phù hợp với điều kiện về tình hình kinh tế – xã hội của đất nước.
Công chức được nghỉ lễ hằng năm, ngày nghỉ để có thể giải quyết việc cá nhân theo quy định. Trong một số trường hợp, công chức chưa sử dụng hết ngày nghỉ đều có thể được thanh toán thêm tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
Ngoài ra, công chức cũng được đảm bảo quyền được học tập, nghiên cứu khoa học và được tham gia vào các hoạt động kinh tế - xã hội khác khác. Đương nhiên công chức cũng nhận được các đặc quyền theo các chính sách ưu đãi về nhà ở, chế độ bảo hiểm theo quy định của pháp luật,…v.v.
2. Khái quát chung về các vấn đề liên quan đến viên chức là gì?
Viên chức là vị trí đặc biệt và được quy định cụ thể, chi tiết trong các điều luật của Bộ Luật viên chức năm 2024 và được sửa đổi bổ sung mới nhất năm 2024.
2.1. Hiểu về khái niệm viên chức là gì
Theo luật hiện hành thì viên chức được hiểu là vị trí công việc được tuyển dụng vào làm tại các đơn vị sự nghiệp công lập của nhà nước.
- Giống như công chức thì viên chức trước tiên phải là công dân Việt Nam. Thông qua chế độ hợp đồng làm việc mà các viên chức được tuyển dụng trực tiếp của đơn vị sự nghiệp công lập.
Xem thêm: Việc làm hành chính văn phòng
- Là công dân Việt Nam làm việc tại các tổ chức thành lập theo quy định của pháp luật, có tư cách pháp nhân và thuộc cơ quan có thẩm quyền nhà nước quản lý. Hiểu đơn giản viên chức thường làm việc tại các cơ quan trường học, bệnh viện công lập, các tổ chức văn hóa thể dục thể thao và một số cơ quan đơn vị khác.
2.2. Những quyền lợi mà viên chức có thể nhận được
Quyền lợi của viên chức liên quan đến các vấn đề tiền lương, hoạt động các chế độ bảo hiểm xã hội, các vấn đề về lương hưu cụ thể ở thông tin được đề cập dưới đây.
Lương viên chức nhận từ quỹ lương của đơn vị công lập không giống như công chức được trả lương từ ngân sách Nhà nước, lương viên chức cũng được quy định rõ theo từng chức vụ vị trí khác nhau, do đó mức lương nhận được cũng khác nhau.
Nếu công chức thuộc đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ máy lãnh đạo hay quản lý khi hết thời hạn bổ nhiệm mà không được bổ nhiệm lại trong nhiệm kỳ mới mà trước đó giữ vị trí lãnh đạo hay quản lý thì sẽ được chuyển thành viên chức và được sắp xếp công việc phù hợp với chuyên môn của công chức đó.
Trong quá trình công tác, viên chức sẽ được pháp luật bảo vệ. Mỗi viên chức đều sẽ được đào tạo để nâng cao trình độ về chuyên môn và nghiệp vụ. Viên chức sẽ được cung cấp đầy đủ các thông tin có liên quan đến công việc và được hưởng nhiều quyền lợi khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài những ngày lễ đặc biệt hàng năm theo quy định. Do yêu cầu công việc nên viên chức nào không sử dụng hết số ngày nghỉ sẽ được thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ.
Viên chức được hoạt động nghề nghiệp ngoài thời gian làm việc theo quy định trong hợp đồng làm việc, được góp vốn nhưng không được quyền tham gia vào quản lý và điều hành công ty.
Ngoài ra, viên chức vẫn được đảm bảo quyền được học tập, nghiên cứu khoa học và tham gia các hoạt động kinh tế khác; được hưởng các chính sách ưu đãi về nhà ở, chế độ bảo hiểm theo quy định.
2.3. Nghĩa vụ của viên chức hoạt động theo hợp đồng
Viên chức phải thực hiện các nghĩa vụ được đề cập đến trong hợp đồng, thực hiện tuân theo những quy định cụ thể được đặt ra tại các cơ quan công lập.
Bên cạnh đó viên chức cũng thực hiện những trách nhiệm mà cấp trên giao phó, tham gia các hoạt động cộng đồng khi được kêu gọi. Trách nhiệm của viên chức cũng được quy định cụ thể trong một số điều luật của Luật viên chức hiện hành.
3. Khám phá sự khác nhau giữa công chức và viên chức
- Nơi công tác, làm việc của công chức và viên chức là khác nhau:
Như ở phần khái niệm thì nơi công tác của công chức là trong cơ quan của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội ở các cấp; Các cơ quan đơn vị thuộc Quân đội, Công an nhân dân. Một số vị trí công chức làm việc trong các Bộ máy quản lý, lãnh đạo của đơn vị sự nghiệp công lập.
Về phía viên chức thì họ sẽ làm việc, công tác tại các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau và chịu sự quản lý của nhà nước.
- Về cách thức tuyển dụng, tìm việc làm tại các vị trí công chức, viên chức
Mỗi công chức đều phải thi tuyển thì mới được xác nhận và bổ nhiệm vào các ngạch, chức vụ, vị trí chức danh theo biên chế quy định. Đối với viên chức thì hình thức tuyển dụng được thực hiện theo hình thức xét tuyển và thỏa thuận ký hợp đồng làm việc.
- Sự khác nhau giữa công chức và viên chức theo thời gian tập sự:
Theo quy định hiện hành về công chức nhà nước thì thời gian tập sự hay học việc của công chức là 12 tháng với công chức loại C và 06 tháng đối với những công chức thuộc loại D.
Còn Viên chức căn cứ vào Luật Viên chức mới nhất thì trong hợp đồng lao động hay hợp đồng thử việc thì thời gian tập sự được quy định thỏa thuận trong khoảng từ 6 đến 12 tháng tùy theo cấp bậc và trình độ của cá nhân.
Xem thêm: Hệ thống thông tin là gì
- Công chức và viên chức được hưởng lương theo những chế độ khác nhau, cụ thể:
Về phía công chức lương sẽ được hưởng từ ngân sách của nhà nước tùy theo cấp bậc và ngạch bậc. Còn đối với viên chức thì lương được nhận trực tiếp từ quỹ lương của đơn vị công lập mặc dù vẫn theo những quy chế quy định của nhà nước về cấp bậc, hệ số lương.
- Hình thức hợp đồng và thời gian làm việc khác nhau của viên chức và công chứ. Vị trí công chức không làm theo hợp đồng quy định thời gian cụ thể mà thường sẽ gắn bó lâu dài, nằm trong biên chế. Còn viên chức thì phải ký hợp đồng trong thời gian làm việc với thời gian thỏa thuận khác nhau.
4. Trường hợp viên chức có được chuyển sang công chức không?
Câu trả lời là có viên chức có thể được chuyển sang công tác với vị trí công chức được quy định rõ ràng. Căn cứ theo Khoản 1 Điều 58 Luật Viên chức mới nhất, cũng căn cứ bổ sung theo Khoản 5, Điều 1 Luật cán bộ công chức và theo Điều 18 Nghị định số 138/2024/NĐ-CP quy định thì điều kiện quy đổi là:
Thứ nhất, viên chức đó đã làm việc được trên 5 năm (60 tháng). Người này phải đạt trình độ và kinh nghiệm làm việc có thể đáp ứng được các yêu cầu khi được xét duyệt thành công chức mà không cần qua thi tuyển.
Thứ hai, các quyết định tiếp nhận hay bổ nhiệm của viên chức sang công chức là quyết định tuyển dụng.
Sau khi được bổ nhiệm vào ngạch công chức tương ứng với vị trí công tác, viên chức phải đáp ứng đủ tiêu chuẩn của ngạch bổ nhiệm và giữ nguyên chức danh đã được bổ nhiệm vào. Khi đó sẽ được hưởng lương và các chế độ khác như viên chức.
Trên đây là những chia sẻ thông tin chi tiết về công chức viên chức. Hy vọng qua bài viết này các bạn có thể phân biệt được hai thuật ngữ quan trọng và tăng thêm vốn hiểu biết các nhân. Mình tin rằng khi bạn đã quan tâm và tìm hiểu về một chức vụ nào đó, bạn có thể có động lực cố gắng đáp ứng được yêu cầu của công việc này.
Tham gia bình luận ngay!