1. Bạn hiểu tư duy sáng tạo là gì?
Nếu đã theo dõi loạt những bài viết xoay quanh năng lực tư duy giúp con người giúp con người chạm mốc thành công của vieclam88.vn như kỷ luật, tư duy phản biện, tư duy phân tích...thì hẳn rằng, ít nhất một lần trong những bài viết đó, bạn đã chạm mặt cái tên tư duy sáng tạo một lần. Bởi lẽ, tất cả những lối tư duy đều có sợi dây móc nối vô hình. Một thiên tài được ví là người có khả năng vận dụng đầy đủ những lối tư duy một cách hài hòa và ứng dụng chúng vào đời sống và công việc.
Tuy nhiên, nếu như tư duy phân tích được hiểu là một trình đào sâu vào một vấn đề để khẳng định lại tính chính xác của thông tin, thì tư duy sáng tạo được hiểu là người anh em “bất cần đời” bởi nó cho phép người sở hữu nó phá bỏ mọi lối mòn cũ và tìm một hướng đi khác hoàn toàn dựa trên cơ chế tiếp nhận những cái mới của não bộ.
Sáng tạo là được ví là “gương mặt thương hiệu” cho những ai có tư duy bằng não phải phát triển mạnh mẽ cũng là nguồn năng lượng giúp những nhà làm nghệ thuật như nhà văn, nhà thơ, nhà thiết kế...thậm chí là lập trình viên có thể để lại những tác phẩm để đời.
Sáng tạo giúp những nhà phát minh nghĩ ra những công trình “không giống ai” để rồi trở thành những thành tựu lớn của nhân loại. Chiếc tàu con thoi trong sáng chế của Xi-on-copxki nảy ra khi nhìn những cánh chim bay qua cửa sổ, chiếc xe chạy bằng dòng điện xoay chiều khi nói chuyện với bà cụ vượt cả trăm cây số khi đến xem sáng chế bóng đèn...tất cả đều là sản phẩm của sáng tạo nhưng không hoàn toàn là tư duy sáng tạo, nhưng là căn cốt, cha đẻ của sự ra sáng tạo. Thật ra, tư duy sáng tạo được hiểu là một quá trình hay một liệu pháp tâm lý nhằm mục đích kích thích khả năng sáng tạo tăng cường khả năng tư duy của cá nhân hay một nhóm người cũng hoạt động, làm việc trong một vấn đề chung.
Nói cách khác, tư duy sáng tạo là chìa khóa giúp tập thể, cá nhân chinh phục những vấn đề nan giải cho mọi ngành khoa học. Nhưng phạm vi hoạt động của tư duy sáng tạo không hề bó hẹp trong lĩnh vực nghệ thuật, thiết kế, kiến trúc hay những bộ môn cần đến sự vào cuộc nghiêm túc của não phải mà ở nhiều lĩnh vực khác nhau như kinh tế, xã hội, chính trị, trong các phát minh...Vì tính rộng rãi và linh hoạt này của tư duy sáng tạo mà giáo sư nổi tiếng cho ngành nghiên cứu mới mẻ này định nghĩa là tư duy định hướng.
Với vai trò quan trọng là thúc đẩy sự sáng tạo, so với tư duy phản biện, tư duy sáng tạo dù khá mới nhưng đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lớp học, chủ yếu là tại các nước châu Âu, các hội nghị chuyên đề tại các cơ quan, tổ chức xã hội như tập kích não, giản đồ ý. Một số bộ môn học được xem là công cụ của tư duy sáng tạo chúng ta đã và đang học bao gồm tâm lý học, giáo dục học, logic hay giải phẫu học. Những chưa hết, bạn có biết những thành tựu của y học trong lĩnh vực nghiên cứu não bộ cũng là một phần của tư duy sáng tạo? Vậy tư duy sáng tạo gồm những đặc trưng nổi bật gì?
Tìm hiểu thêm: Năng động sáng tạo là gì? Bạn đã thực sự làm được điều này?
2. Khám phá những đặc trưng của tư duy sáng tạo
Bạn biết đấy, một khi bạn chăm chú vào những công việc đang làm, bạn càng cảm nhận được nhiều kết quả rõ rệt khi bạn không giới hạn sự sáng tạo của bạn thân. Những tính hoàn mỹ trong câu trả lời cho những vấn đề luôn tạo động lực để tư duy sáng tạo tiếp tục đào sâu vào bản thân để khơi nguồn và để xuất ra nhiều ý tưởng tốt hơn nữa nhằm nâng cấp cuộc sống của mình tốt hơn. Nhưng khác với những bài kiểm tra tư duy về phản biện hay khả năng phân tích, đánh giá một vấn đề, tư duy sáng tạo sở hữu một số đặc trưng sau đây:
2.1. Tư duy sáng tạo là không giới hạn
Tính đến thời điểm hiện tại, theo các thiên tài chỉ mới khai thác tối đa được sức mạnh của não bộ tối đa 16%. Ngay cả những nghiên cứu khoa học tiên tiến nhất, cung chưa đưa ra một phương pháp vạn năng để đong đếm hay khơi dậy khả năng tư duy và tiềm năng sáng tạo khổng lồ ẩn sâu trong mỗi con người. Điều này phụ thuộc sâu sắc vào môi trường làm việc, đặc thù, tính chất công việc và hoàn cảnh cụ thể.
Nhiều nghiên cứu khác lại cho thấy, tư duy sáng tạo không tự nhiên khởi phát mà chỉ xuất hiện đặc biệt khi gặp tình huống cho vấn đề. Mặt khác trí sáng tạo tồn tại tại trong tất cả chúng ta, bạn có thể thể hiện nó, phát huy nó mỗi khi cần câu trả lời, cần đào sâu vấn đề hay mổ xẻ vấn đề ở một hướng mới. Do vậy đừng ngại ngần ngăn cản bản thân “bung lụa” nhé.
2.2. Kiểm tra không cần những đến trang thiết bị đắt tiền
Hiện nay, để kiểm tra năng lực tư duy ngoài những bài test IQ online, để xác định lượng tính “chuẩn bài” của IQ này, các chuyên gia vẫn dưa trên những bài kiểm tra năng lực...mất tiền. Thế nhưng những phương pháp tư duy để kích thích sự sáng tạo chủ yếu xuất phát từ cách thức sắp xếp tổ chức suy nghĩ hợp lý, có hướng hay vận dụng một số dung cụ đơn giản, dễ tìm như bút, giấy, phấn, bảng, lời nói. Tư duy sáng tạo ra đời và được thúc đẩy dựa trên hoạt động điều khiển hiệu quả khoảng 70% dựa trên sự hoạt động tích cực của não phải. Do đó, những kích thích về màu sắc, nhưng sơ đồ, hình vẽ.
3. Vai trò của tư duy sáng tạo trong công việc, bạn đã biết?
Tuy không được đồng nhất với sự sáng tạo hay khả năng đi tìm cái mới, song tư duy sáng tạo là quy trình kiến tạo và thúc đẩy sự sáng tạo của bạn phát huy trong mọi thời điểm cần đến. Nhờ có quá trình này, con người có bật nắp ý tưởng, sáng chế ra vô số những thiết bị để nâng cấp cuộc sống từ các thiết bị công nghệ, nghe nhìn đến những sản phẩm cải thiện chất lượng cuộc sống chúng ta từ vật chất đến tinh thần. Máy bay, Internet, điện thoại thông minh...đến mạng xã hội sở hữu hơn 3,3 tỷ tài khoản...đều là thành tựu của các phương pháp tư duy sáng tạo.
Thế nhưng với công việc, tư duy sáng tạo đặc biệt ở người lãnh đạo có vai trò quan trọng. Bởi vì, đó là con đường ngắn nhất để dẫn đến sự thành công. Sáng tạo tạo ra sự hứng khởi trong công việc, nó mang lại một làn hương mới và như phát súng bắn thẳng vào những phương án, chuỗi tư duy lối mòn xưa cũ, nhàm chán...Với tính ứng dụng ngày càng cao của các trang thiết bị công nghệ, khoa học và nhu cầu chinh phục khách hàng nhanh chóng, hiệu quả...buộc doanh nghiệp, cá nhân phải không ngừng đổi mới phương thức tiếp cận, chiến lược nhờ vào sự nỗ lực cao độ của não bộ.
Một giảng viên có thể truyền tải kiến thức của mình bằng phương pháp truyền thống trong vài chục năm đứng trên giảng đường, những điều này không làm cho học sinh của cô ấy cảm thấy hứng thú với bài học và hiệu quả giờ giảng sẽ không cao. Một nhà thiết kế thời trang sẽ không dừng lại ở một đến hai bộ sưu tập mà sẽ phải không ngừng mang đến công chúng sự bất ngờ với hàng loạt những sự thay đổi trong phong cách mới, kiểu dáng, thậm chí là chất liệu mới...Dĩ nhiên, không phải bao giờ, sáng tạo cũng thành công, đổi mới cũng đúng đắn bởi lẽ “nó cần can đảm để từ bỏ những sự chắc chắn”.
Thế nhưng, tư duy sáng tạo là cần thiết nếu chúng ta muốn kiểm nghiệm sức mạnh của những sáng kiến mới và sự giá trị khác chưa được phát hiện. Hãy như Albert Camus “Không có văn hóa và thứ tự do tương đối nó – gợi lên, xã hội ngay cả khi hoàn hảo cũng chỉ là rừng rậm. Vì vậy mọi sáng tạo đích thực đều là món quà gửi tới tương lai”. Những món quà từ tương lai này tuy không giống nhau ở mỗi người. Tuy nhiên, chúng ta có cách để kích thích và học hỏi nó từ những biểu hiện nó từ những người xung quanh. Hãy theo dõi kỹ những nội dung sau để khám phá nhé.
Tham khảo: Các bước quản lý thời gian hiệu quả giúp bạn nâng cao năng suất công việc.
4. Những phương pháp để kích thích tư duy sáng tạo
Để kích thích tư duy sáng tạo của bản thân và tăng cường sự hiệu quả trong công việc, bạn có thể sử dụng một vài phương án cụ thể sau đây:
4.1. Áp dụng những thành tựu của y học
Những thành tựu mới của y học đã được kiểm nghiệm rằng mang lại nhiều kết quả trong việc cải thiện tư duy, bao gồm tư duy sáng tạo. Phương pháp này biểu hiện bởi phương pháp hạn chế và chống lại khả năng lão hóa của não người hay khả năng suy giảm trí nhớ bằng thuốc cũng như quá trình bổ sung thêm dinh dưỡng như các loại sinh tố như sinh tố A hay vị thuốc đông y mang tên Ginkgo Biloba có tác dụng tăng cường trí nhớ và giảm stress.
4.2. Thiền định
Để có thể sáng tạo bạn cần sắp đặt bộ não của bạn có không gian để nghỉ ngơi, xa lánh mệt mỏi, áp lực công việc, căng thẳng. Thiền định mang lại cho bạn điều này. Không những vậy, các phương pháp thiền Phật giáo còn giúp bạn tư duy độc lập hơn trước những thành kiến, kinh nghiệm hay tri thức trước đó.
4.3. Sắp xếp công việc, chế độ làm việc hợp lý
Bạn sẽ không bao giờ khởi phát một ý tưởng nào nếu như cứ việc này chưa xong việc lại đến. Không thể tập trung vào một chủ thể duy nhất khiến não bộ của bạn mệt mỏi và không thể nảy ra những ý tưởng mới. Hậu quả này đến từ việc làm quá giờ, ngồi lâu. Vậy nên, một cách đơn giản hơn để rèn luyện sự sáng tạo cho bản thân là sắp xếp lại đồ thứ trên bàn làm việc để tạo cảm hứng, xếp thời gian nghỉ ngơi và luyện tập, làm việc một cách hợp lý.
4.4. Bổ sung thêm dinh dưỡng cho não bộ
Bạn sẽ không thể sáng tạo được và tìm được vùng đất mới trong tư duy nếu não bộ của bạn đang khô hạn năng lượng. Hãy bổ sung cho “người bạn” này đầy đủ dinh dưỡng mỗi ngày bằng những bữa ăn điều độ kết hợp chế độ luyện tập điều độ nhé.
5. Những thói quen của người có tư duy sáng tạo
5.1. Có khả năng kiểm soát tốt cảm xúc
Những người có tư duy sáng tạo, tính định hướng của họ rất cao. Do vậy, họ đồng thời là ông bà hoàng trong vấn đề đặt cảm xúc trong tầm kiểm soát, đồng thời dễ dàng chia sẻ, lắng nghe cảm xúc của người khác. Chính điều này là từ khóa để những góp ý của đồng nghiệp trở nên hiệu quả giúp ý tưởng của họ được bổ sung và hiện thực hóa.
5.2. Không ngừng tò mò
Ai cũng bảo những người hay hỏi rất thông minh. Bạn chỉ có thể tìm ra được cái mới nếu bạn không giới hạn bản thân và không ngừng tò mò và khám phá về thế giới xung quanh mà thôi. Chính lợi thế thuận não trái, cũng giúp những người có tư duy sáng tạo dễ dàng hơn trong việc tạo lập những mối quan hệ với đồng nghiệp mới và mở rộng thêm chân trời, cơ hội để khám phá thêm và cải thiện ý tưởng của mình.
5.3. Họ không để cảm xúc tiêu cực ảnh hưởng đến sự nỗ lực của bản thân
Rõ ràng sáng tạo là một quá trình tranh đấu với những quy luật khuôn sáo, cổ xưa để cho ra đời những giá trị mới tốt đẹp hơn. Và các phương pháp, con đường kích thích khả năng sáng tạo cũng thế. Những người có năng lực tư duy sáng tạo rất dễ lắng nghe và chia sẻ ý tưởng mới với người khác nhưng không hề mềm yếu để “khoan nhượng” với cảm xúc tiêu cực. Họ luôn tâm niệm rằng, thất bại chỉ là một quá trình để họ tiến gần hơn với thành công mà thôi.
Hi vọng rằng, những thông tin trên đây xoay quanh tư duy sáng tạo sẽ thật sự hữu ích với bạn!
Tham gia bình luận ngay!