Thực trạng nền kinh tế Việt Nam hiện nay được nhiều người quan tâm

1. Trước tiên chúng ta hãy xem thế mạnh kinh tế của Việt Nam hiện nay là gì.

1.1. Tình hình phát triển kinh tế trong nước trong giai đoạn vừa qua.

Tổng sản phẩm trong nước (GDP) tăng so với năm 2021 và 2020, nhưng vẫn thấp hơi tốc độ tăng trưởng năm 2019. Về các mặt hàng nông, lâm, ngư nghiệp cũng đang trên đà phát triển, dù không chịu ảnh hưởng nhiều về tình hình thời tiết, xong bên cạnh đó do tình hình diễn biến phức tạp từ dịch bệnh Covid-19 và giá thức ăn chăn nuôi tăng cao đang tạo ra những ảnh hưởng không nhỏ đến các ngành này.

Trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vẫn tiếp tục giữ nguyên mức lãi suất, tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho vay, để hỗ trợ nền kinh tế phục hồi. Cho thấy tín hiệu rất tích cực trong việc huy động và sử dụng vốn đầu tư, đây là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2022.

Vốn đầu tư quý I năm 2020 có dấu hiệu tăng trưởng tích cực, trong đó vốn đầu tư nước ngoài đạt mức cao nhất trong 5 năm trở lại đây. Điều này cũng cho chúng ta thấy được thực trạng nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang có dấu hiệu phục hồi tốt sau đại dịch.

1.2. Xuất khẩu

Dù tình hình chính trị trên thế giới có nhiều bất ổn, nhưng nó đã tạo điều kiện cho thị trường xuất khẩu Việt Nam phát triển: các lệnh cấm vận trừng phạt của Mỹ lên Nga, hay việc Ukraine không thể xuất khẩu lương thực, Việt Nam đã có nhiều cơ hội hơn trong việc xuất khẩu các mặt hàng nhu yếu phẩm. Nước ta vẫn đứng trong top các quốc gia xuất khẩu lương thực hàng đầu của thế giới, vượt qua nhiều ông lớn như Thái Lan, Ấn Độ, Pakistan, Myanmar.

Không chỉ có mặt hàng lương thực các mặt hàng khác như linh kiện điện tử cũng rất phát triển, do sự chuyển dịch nền kinh tế tới các vùng có chính trị ổn định nên các nhà máy công nghệ, cũng như các tập đoàn điện tử lớn cũng đang đổ dồn về Việt Nam. Nhờ nguồn nhân công dồi dào giá rẻ, nước ta vẫn là một trong những nước có rất nhiều cơ hội trong lĩnh vực này.

2. Điểm yếu:

Thực trạng nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang được định hình bởi một vài xu thế lớn:

Dân số đang già đi nhanh chóng: Việt Nam đang bắt đầu bước vào giai đoạn dân số già, cơ hội cạnh tranh cơ cấu lao động sẽ thấp đi, mà đây là yếu tố quan trọng giúp chúng ta phát triển từ sau khi cải cách năm 1986. Bước qua thời kỳ dân số vàng, Việt Nam cần có những bước đi vững chắc để có thể tiếp cận cũng như giữ vững tốc độ tăng trưởng.

Thương mại toàn cầu đang suy giảm: căng thẳng giữa các nước bên kia bán cầu ngày càng leo thang, kéo theo hàng loạt các lệnh trừng phạt được ban hành bởi Mỹ đã làm cho giá năng lượng tăng cao. Kéo theo đó là sự đáp trả của Nga lên các nước phương Tây làm cho đứt gãy nguồn năng lượng và dầu khí, chi tiêu của các gia đình bị thắt chặt, dẫn đến nhiều hệ lụy về nền kinh tế. Về lâu dài nó còn ảnh hưởng đến các hoạt động xuất nhập khẩu, trong đó có Việt Nam.

Trong khi đó suy thoái môi trường, các vấn đề biến đổi khí hậu hiện nay đang là vấn đề cấp thiết. Các nhà máy xí nghiệp xả chất thải ra môi trường mà không qua xử lý, gây ô nhiễm môi trường và làm ảnh hưởng đến con người, nó gây ra nhiều bệnh lý. 

Chuyển dịch cơ cấu các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử cũng đang dần biết Việt Nam trở thành bãi rác công nghiệp. Đó cũng là lý do giải thích vì sao các căn bệnh nguy hiểm như ung thư ngày một xuất hiện nhiều và có xu hướng trẻ hóa. Bên cạnh đó biến đổi khí hậu còn làm thủng tầng Ozon, ảnh hưởng đến nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam, kéo theo một loạt các thiên tai diễn ra thường xuyên như hạn hán hay ngập lụt, ngoài ra còn bệnh lý về da và nhiều vấn đề sức khỏe khác,…. Các vấn đề này đã tác động nên nền kinh tế Việt Nam một cách nghiêm trọng.

Tiến trình của các xu hướng này càng bị đẩy nhanh bởi đại dịch COVID-19: tình hình dịch bệnh phức tạp, khiến nguồn cung cứng liên tục bị đứt gãy, đã làm cho tâm lý tiêu dùng của người dân trở lên dè chừng hơn. Họ tập trung nhiều hơn vào các sản phẩm tiêu dùng có tính ứng dụng cao, cũng như là các sản phẩm y tế. Đại dịch cũng làm cho thị trường có bước chuyển mình đáng kể, từ mua sắm trực tiếp qua mua sắm trực tuyến nhiều hơn, giờ đây một số công việc được làm tại nhà chỉ cần người dùng có máy tính cá nhân có kết nối mạng,…

3. Cơ hội

Cơ hội của Việt Nam hiện nay là rất lớn: chúng ta đang có cơ hội tạo đà thuận lợi cho việc xuất khẩu các mặt hàng chủ lực của ngành nông, lâm, ngư nghiệp. Chất lượng ngày càng được nâng cao, được nuôi trồng theo tiêu chuẩn quốc tế, đạt các chứng chỉ của Mỹ hay EU, các tiêu chuẩn này đã làm cho nông sản Việt Nam có giá trị cao hơn khi ở trong nước. Chính điều này đã dần khẳng định tên tuổi Việt Nam trên trường quốc tế, giúp cho nền kinh tế Việt Nam phát triển vượt bậc.

Ngoài ra các yếu tố về văn hóa chính trị bình ổn đã góp phần thu hút nguồn vốn đầu thu nước nước ngoài để phát triển kinh tế, cơ sở hạ tầng. Đảng và chính phủ liên tục đề ra những giải pháp rút gọn thủ tục hồ sơ giấy tờ không cần thiết tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước có cơ hội phát triển. Nhờ có các chính sách hội nhập nền kinh tế mà trong những năm vừa qua đời sống nhân dân luôn được cải thiện, tạo công ăn việc làm cũng như thu nhập cao cho người dân. Điều đó cho thấy thực trạng nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang trên đà phát triển vượt bậc.

4. Thách thức  

Để phát triển nền kinh tế một cách bền vững, Việt Nam đã không ngừng hiện đại hóa các cơ sở vật chất cũng như cơ sở hạ tầng. Tuy dân số đã bước qua giai đoạn vàng nhưng chúng ta lại có các nhà máy, dây chuyền tự động mọc lên điều này đã làm giảm áp lực nên lực lượng lao động.

Về tình hình kinh tế chính trị, Việt Nam luôn giữ thái độ trung lập, không gây hấn để tạo ra môi trường cạnh tranh thực sự công bằng, tìm hướng đi cho các mặt hàng xuất khẩu chủ đạo để tránh tình trạng phụ thuộc vào nước láng giềng là Trung Quốc. Luôn giữ thái độ hòa hảo với các nước, hỗ trợ lẫn nhau cả về vật chất lẫn tinh thần.

Ngoài những vấn đề mang tính ảnh hưởng trực tiếp đến thực trạng nền kinh tế việt Nam hiện nay, chúng ta cũng cần phải có các hướng đi bảo vệ môi trường như: dùng các sản phẩm tái chế, hạn chế các đồ dùng bằng nilon, hay các sản phẩm đồ nhựa dùng một lần,…từ đó giảm đáng kể đến tác động lên môi trường. Môi trường được cải thiện sẽ giúp con người khỏe mạnh hơn, đỡ các gánh nặng chi tiêu cho bệnh tật điều này còn giúp phát triển xã hội. Các chính sách bảo vệ môi trường sẽ giúp nhà nước bớt một khoản chi tiêu lớn cho việc xử lý rác thải. Lượng ngân sách này có thể để phát triển cũng như xây dựng nền kinh tế hiệu quả hơn.

Không chỉ các tác động từ môi trường, mà tác động từ các đại dịch là rất lớn. Chúng ta phải chi tiêu một lượng ngân sách rất lớn cho nhu yếu phẩm, thuốc thang, hay vật tư y tế,… Ngoài những chi tiêu ngân sách cho y tế, chính phủ còn phải chi các khoản để chuyển dịch cơ cấu kinh tế cho phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng trong thời kỳ dịch bệnh.

Thực trạng nền kinh tế Việt Nam hiện nay đang trong giai đoạn phát triển nhanh chóng, tuy gặp không ít khó khăn thách thức bởi các tình hình văn hóa chính trị hay dịch bệnh, nhưng chúng ta đang có những bước chuyển mình để phù hợp với xu thế của thế giới, tạo hướng đi để phát triển nền kinh tế một cách sâu rộng hơn.