Thủ tục hành chính là gì và những nội dung của thủ tục hành chính

1. Thủ tục hành chính là gì và một số điều bạn cần biết

Thủ tục hành chính đóng vai trò quan trọng, không thể thiếu trong quá trình thực hiện, giải quyết các thủ tục hành chính của nhà nước.

1.1. Tìm hiểu khái niệm thủ tục hành chính là gì?

Khái niệm thủ tục hành chính theo Nghị định 63/2010/NĐ-CP quy định trong khoản 1 điều 3 như sau: Thủ tục hành chính (trong tiếng Anh là Administrative formalities) là cách thức, trình tự thực hiện các yêu cầu, điều kiện, hồ sơ do cơ quan Nhà nước và những người có thẩm quyền quy định để có thể giải quyết các công việc liên quan đến tổ chức hay một cá nhân nào đó.

Ngoài ra, khái niệm thủ tục hành chính còn có một số quan điểm khác như sau:

Thứ nhất, thủ tục hành chính có thể hiểu là quá trình, trình tự giải quyết một nhiệm vụ cá biệt nào đó trong lĩnh vực về quản lý hành chính Nhà nước.

Thứ hai, thủ tục hành chính được hiểu là cách thức, trình tự để các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ, đồng thời để các cá nhân, tổ chức thực hiện các giao dịch đối với cơ quan hành chính Nhà nước.

Thứ ba, thủ tục hành chính hiểu là các quy định về trình tự, không gian và các cách thực giải quyết công việc của các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước có mối liên hệ tới các tổ chức, cơ quan và cá nhân công dân.

Các thủ tục hành chính sẽ được cơ quan Nhà nước quy định để thực hiện các hoạt động về quản lý Nhà nước. Các cá nhân, tổ chức nhờ thủ tục hành chính mà có thể thực hiện được quyền của mình.

1.2. Những đặc điểm của thủ tục hành chính là gì?

1.2.1. Được thực hiện nhờ các chủ thể quản lý hành chính Nhà nước

Các chủ thể quản lý hành chính Nhà nước thực hiện các thủ tục hành chính. Hoạt động quản lý diễn ra ở khu vực và lĩnh vực nào thì sẽ thực hiện theo thủ tục của lĩnh vực đấy. Các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, cá nhân được Nhà nước trao quyền sẽ thực hiện quản lý hành chính, đặc biệt là các cơ quan, cán bộ, công chức trong hệ thống cơ quan hành chính.

Bên cạnh đó, các cơ quan khác cũng tiến hành các thủ tục hành chính như: Cơ quan xây dựng và củng cố các công tác nội bộ; tổ chức, cá nhân, cơ quan thực hiện các thủ tục hành chính khi thực hiện hoạt động quản lý hành chính được Nhà nước trao quyền trong một số trường hợp nhất định.

1.2.2. Có tính chất linh hoạt và mềm dẻo

Các hoạt động về quản lý hành chính Nhà nước rất phong phú và đa dạng. Các nội dung của từng hoạt động cũng do nhiều yếu tố tác động như: năng lực chủ thể quản lý, thẩm quyền,... Trong mỗi yếu tố lại có sự đan xen rất phức tạp của các yếu tố như chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội.

Các thủ tục hành chính cũng cần phải linh hoạt thì ới có thể tạo nên các quy trình hợp lý cho từng hoạt động, do đó không có một thủ tục cụ thể nào cho hoạt động quản lý mà sẽ có rất nhiều thủ tục hành chính khác nhau.

1.2.3. Chỉ những người có thẩm quyền mới có thể thực hiện

Các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thẩm quyền mới có quyền thực hiện các thủ tục hành chính và thực hiện trong phạm vi nhất định. Khi xét dưới góc độ về quyền lực, các thủ tục hành chính đều là hoạt động sử dụng các quyền lực của Nhà nước đưa ra và thực hiện bởi các chủ thể do pháp luật quy định, nằm trong cơ cấu quyền lực của Nhà nước.

Mỗi chủ thể Nhà nước sẽ sẽ được sử dụng quyền hạn nhất định. Các cơ quan, chủ thể sẽ có những phương tiện và điều kiện đảm bảo nằm trong khuôn khổ giới hạn của pháp luật như nhân sự, bộ máy, điều kiện về vật chất. Vì vậy, các thủ tục nếu thực hiện không đúng thẩm quyền sẽ thì quá trình thực hiện thủ tục hành chính không hợp pháp và hiệu quả quản lý bị ảnh hưởng.

1.2.4. Thủ tục hành chính cần tuân thủ đúng pháp luật

Các thủ tục hành chính cần thực hiện đúng pháp luật đề ra. Các thủ tục hành chính được thực hiện ở những địa điểm, chủ thể khác nhau, khi tuân thủ nghiêm ngặt các thủ tục hành chính sẽ tạo nên sự khoa học, đồng bộ và thống nhất trong quá trình quản lý hành chính của Nhà nước. Một thủ tục hành chính cho dù đã không còn phù hợp thì các nhà quản lý không được tùy tiện thay đổi hoặc bỏ qua, thủ tục đó chỉ mất giá trị pháp lý khi các cơ quan Nhà nước chính thức bãi bỏ.

2. Nội dung của thủ tục hành chính bao gồm những gì?

2.1. Tên thủ tục hành chính

Nội dung đầu tiên là tên của thủ tục hành chính, bạn cần để cụ thể, rõ ràng và ngắn gọn. Đặc biệt, tên của thủ tục cần thống nhất và chính xác trong tất cả các các văn bản pháp luật quy định riêng về thủ tục hành chính đó.

Tên của thủ tục hành chính gồm các mục như sau: Từ hoặc cụm từ chỉ về hành động của các tổ chức, cơ quan, cá nhân, kết hợp cùng với tên kết quả của thủ tục hành chính trong chủ thể và kết hợp với từng đối với từng lĩnh vực, đối tượng cụ thể hoặc có thể kết hợp với các sự việc, sự vật mà cơ quan nhà nước muốn quản lý hoặc là kết hợp với các các nhân, tổ chức khác.

2.2. Các trình tự thực hiện thủ tục hành chính

Các trình tự thực hiện các thủ tục hành chính cần cụ thể, rõ ràng theo từng bước thực hiện, phân tích rõ từng trách nhiệm và nội dung công việc của các tổ chức, cơ quan Nhà nước, cá nhân tham gia thực hiện. Bên cạnh đó, các bước trong trình tự cần sắp xếp hợp lý, khoa học và phù hợp về thời gian, quy trình, các cấp thẩm quyền xử lý.

2.3. Cách thức thực hiện

Các cách thức thực hiện thủ tục hành chính cần cụ thể, rõ ràng và phân chia phù hợp. Các cách thức này cần phù hợp với các điều kiện giải quyết thủ tục hành chính của các cơ quan và tạo được điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân với chi phí hợp lý.

2.4. Hồ sơ thủ tục hành chính

Các hồ sơ trong thủ tục hành chính cần cụ thể, rõ ràng về các quy cách, tên hồ sơ, số lượng thành phần trong từng bộ hồ sơ. Đồng thời, số lượng và thành phần của hồ sơ cần đáp ứng được các tiêu chuẩn, điều kiện cho pháp luật quy định, đảm bảo thực hiện đúng các mục tiêu của Nhà nước đề ra.

Các thành phần hồ sơ cũng không được trùng với hồ sơ của thủ tục khác có kết quả do chính cơ quan giải quyết các thủ tục hành chính đang quản lý hoặc có kết quả là các thành phần của thủ tục hành chính dự kiến quy định. Ngoài r, các quy cách của hồ sơ cần đa dạng, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân thực hiện.

2.5. Thời hạn giải quyết quá trình thủ tục hành chính

Về thời hạn giải quyết các thủ tục hành chính cần rõ ràng, cụ thể và đảm bảo tiết kiệm được thời gian cho các tổ chức, cá nhân, phù hợp với khả năng của các cơ quan thực hiện giải quyết thủ tục hành chính.

Nếu một thủ tục hành chính do nhiều cơ quan có thẩm quyền cùng giải quyết thì các quy định về thời hạn giải quyết cần đầy đủ, rõ ràng và cụ thể về thời gian chuyển giao hồ sơ giữa các cơ quan.

2.6. Các đối tượng thực hiện

Về đối tượng thực hiện các thủ tục hành chính cần được quy định cụ thể, rõ ràng và đảm bảo sự công bằng giữa các chủ thể, cá nhân, tổ chức. Ngoài ra, đối tượng thực hiện cần đảm bảo công bằng trong các ngành, các lĩnh vực, giữa các vùng miền trong cả nước và ngoài nước, đảm bảo số lượng đối tượng tuân thủ được hưởng lợi tối đa.

2.7. Cơ quan thực hiện

Các cơ quan thực hiện thủ tục hành chính cần phải được quy định phù hợp với các thẩm quyền trong quản lý nhà nước với các địa giới hành chính hoặc các cấp hành chính theo quy định của pháp luật, đảm bảo các cấp dưới được thực hiện tối đa các giải pháp ủy quyền hoặc phân cấp cho cơ quan hành chính thuộc về cấp dưới hoặc các địa phương giải quyết các thủ tục hành chính.

Nếu thủ tục hành chính do nhiều cấp, cơ quan tham gia giải quyết thì cần quy định cụ thể, rõ ràng các trách nhiệm của từng cấp, từng cơ quan, cơ quan phối hợp và cơ quan chủ trì, áp dụng các cơ chế liên thông trong việc giải quyết các thủ tục về hành chính.

2.8. Về phí và các khoản chi khác

Phí, lệ phí hay các khoản chi phí khác cần phải được quy định cụ thể, rõ ràng và phù hợp với chi phí do cơ quan Nhà nước bỏ ra để thực hiện các thủ tục hành chính, bảo đảm các chi phí thấp nhất với các tổ chức, cá nhân. Các khoản phí và lệ phí cần tính đến các đặc điểm của các vùng miền, đối tượng thực hiện, thông lệ quốc tế và từng lĩnh vực.

Ngoài ra, nội dung của thủ tục hành chính còn có mẫu đơn, tờ khai thủ tục hành chính, yêu cầu và điều kiện của thủ tục hành chính và kết quả của thủ tục này. Các mẫu đơn và tờ đơn cần công khai ngắn gọn, rõ ràng và đúng quy định đề ra. Về yêu cầu và điều kiện của thủ tục hành chính cũng cần rõ ràng, cụ thể, đáp ứng được khả năng của các cá nhân tổ chức, phân định rõ các trách nhiệm, điều kiện của thủ tục hành chính. Các kết quả của thủ tục hành chính cần thuận tiện và được quy định rõ ràng, phù hợp với yêu cầu do Nhà nước đưa ra.

Như vậy, qua bài viết này hy vọng bạn đã biết được thủ tục hành chính là gì và các nội dung, đặc điểm của thủ tục hành chính. Các thủ tục hành chính cần đảm bảo được các nội dung đề ra. Bên cạnh đó, các thủ tục hành chính thực hiện đúng yêu cầu, quy định càng rõ ràng và cụ thể thì môi trường kinh doanh càng được cải thiện và đời sống nhân dân thêm phát triển.