1. Tổng quan về sản xuất hàng hóa
1.1. Khái niệm về sản xuất hàng hóa
Hoạt động sản xuất hàng hóa đã được ra đời từ thời kỳ Trung Đại xa xưa. Chế độ chiếm hữu nô lệ thời bấy giờ cộng với sự phát triển của sản xuất đã tạo ra các hoạt động sản xuất có tổ chức và theo một quy mô cực lớn. Hoạt động đó được công nhận và khẳng định trong triết học là sản xuất hàng hóa.
Như vậy có thể rút ra được khái niệm về sản xuất hàng hóa là một loại hình tổ chức kinh tế mà ở đó những sản phẩm được tạo ra không phải để đáp ứng nhu cầu của người làm ra nữa mà nhiệm vụ của sản phẩm ở đây là đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, sử dụng của những người khác, thông qua các hoạt động trao đổi, mua bán giữa các chủ thể với nhau.
1.2. Điều kiện cho ra đời
Sản xuất hàng hóa ra đời là một lẽ tất yếu của xã hội, trở thành bước ngoặt trong lịch sử phát triển của loài người nói chung và phát triển kinh tế xã hội nói riêng. Sản xuất hàng hóa ra đời đã đưa con người thoát khỏi thời kì lạc hậu, thời kì con người chỉ biết tự cung tự cấp, xóa bỏ nền sản xuất tự nhiên, phát triển nhanh chóng về lực lượng sản xuất và đẩy mạnh hiệu quả của kinh tế xã hội. Và sản xuất chỉ ra đời khi có đầy đủ 2 điều kiện sau:
- Phân công lao động trong xã hội
Phân công lao động xã hội được hiểu là sự phân chia lực lượng lao động thành các ngành, nghề khác nhau, tạo ra sự chuyên môn hóa của lao động và dẫn đến tác động vào chuyên môn hóa của sản xuất. Với sự quy định về phân công lao động, mỗi người lao động sẽ chỉ tạo ra 1 hoặc 1 vài sản phẩm nhất định nào đó. Nhưng trong cuộc sống thì mọi người cần được đáp ứng về rất nhiều các loại sản phẩm khác nhau. Để giải quyết được vấn đề đó, con người bắt buộc phải giao tiếp với nhau và tạo ra sự trao đổi, mua bán các sản phẩm. Vì thế mà sản xuất hàng hóa mới có điều kiện để ra đời.
- Sự tách biệt tương đối về kinh tế của người sản xuất
Phân công lao động chỉ là điều kiện cần để sản xuất hàng hóa có thể ra đời còn sự tách biệt về kinh tế của người sản xuất mới là điều kiện đủ. Quan hệ sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất đã khiến cho những người đứng ra sản xuất có thể độc lập về sản phẩm với nhau nhưng bởi vì họ vẫn nằm trong một mối quan hệ của phân công lao động nên những con người đó sẽ phụ thuộc với nhau bởi sản xuất và tiêu dùng.
Chúng ta có thể rút ra được kết luận là khi con người đang bị ràng buộc trong những mối quan hệ đó mới làm cho sản xuất hàng hóa ra đời được. Khi người này muốn tiêu dùng sản phẩm của người khác thì bắt buộc phải thông qua việc mua bán, trao đổi dưới hình thái là hàng hóa.
Sản xuất hàng hóa chỉ thực sự được ra đời khi có song song cả 2 điều kiện kể trên, nếu để thiếu 1 trong 2 điều kiện thì sản phẩm được tạo ra cũng không mang hình thái hàng hóa và cũng chẳng có sản xuất hàng hóa nào xuất hiện ở đây.
Xem thêm: Hướng dẫn làm mẫu báo cáo sản xuất hằng ngày chi tiết nhất
2. Điều kiện để sản phẩm trở thành hàng hóa
Tùy vào từng hình thái kinh tế, xã hội của từng thời kì thì sản xuất hàng hóa cũng có những bản chất khác nhau, nhưng một sản phẩm để được mang hình thái là hàng hóa thì cần có đủ 2 điều kiện sau:
2.1. Giá trị sử dụng
Giá trị sử dụng có thể được hiểu là công dụng, chức năng của sản phẩm đó nhằm thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người. Chúng ta có thể hiểu nôm na như sản phẩm quần áo là để mặc, dép là để đi,.. Bên cạnh đó mỗi sản phẩm cũng có thể có nhiều công dụng khác nhau như gạo không chỉ dùng để nấu cơm mà gạo còn có thể nấu rượu, làm bánh,…
Số lượng về giá trị sử dụng của một loại hàng hóa không phải ngay từ ban đầu đã có hết mà theo thời gian phát triển của khoa học, công nghệ thì các sản phẩm cũng có thêm nhiều công dụng hơn. Giá trị sử dụng của hàng hóa là do thuộc tính tự nhiên của sản phẩm đó nên giá trị sử dụng là một phạm trù vĩnh viễn của hàng hóa.
2.2. Giá trị
Điều kiện để sản phẩm có thể trở thành một loại hàng hóa là nó phải có giá trị trao đổi của mình. Giá trị của một hàng hóa là biểu hiện dựa trên việc lao động xã hội của người tạo ra sản phẩm kết tinh ở trong sản phẩm đó. Người làm ra sản phẩm càng mất nhiều công sức để tạo ra sản phẩm thì giá trị trao đổi của sản phẩm đó cũng nhiều hơn những sản phẩm có ít công sức lao động hơn.
Giá trị trao đổi được hiểu là hình thức bên ngoài của giá trị sản phẩm. Giá trị biểu hiện chính mối quan hệ xã hội giữa người sản xuất và hàng hóa.
Xem thêm: Quy cách hàng hóa là gì? Những tiêu chuẩn về quy cách hàng hóa
3. Ưu thế của sản xuất hàng hóa
- Sản xuất hàng hóa là dựa trên sự phân công lao động nên nó có thể khai thác được tất cả những ưu điểm về tự nhiên, xã hội của từng người lao động. Nói cách khác sản xuất hàng hóa đã khai thác được tối đa sức mạnh của từng cá nhân theo sở trường của họ và qua đó nâng cao năng suất lao động của xã hội. Khi sản xuất và trao đổi hàng hóa còn được mở rộng theo hướng các quốc gia thì nó sẽ tận dụng, khai thác được tối đa lợi thế của các quốc gia trong mối quan hệ với nhau.
- Trong việc phát triển sản xuất hàng hóa như hiện nay, các qui mô sản xuất sẽ không còn bị bó hẹp bởi nhu cầu và nguồn lực ít ỏi từ mỗi hộ gia đình, mỗi vùng, mỗi cơ sở mà nó sẽ mở rộng trên quy mô của toàn xã hội. Điều đó cũng giúp cho việc áp dụng những thành tựu khoa học, công nghệ vào sản xuất và thúc đẩy sự phát triển của nó.
- Các quy luật về giá trị, cung, cầu, cạnh tranh của nền sản xuất hàng hóa đã buộc những nhà sản xuất phải luôn năng động, đổi mới, nhạy bén với thời cuộc. Việc thích nghi đó phải được thể hiện dựa trên hiệu quả và chất lượng sản phẩm, giúp chi phí sản xuất được giảm xuống, đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu mỗi ngày một thay đổi của người dùng.
- Với sự phát triển của sản xuất hàng hóa, sự mở rộng và giao lưu kinh tế giữa các cá nhân, các quốc gia vừa có vai trò trong việc cải thiện đời sống về vật chất mà còn giúp nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần ngày một phong phú, đa dạng hơn.
Hy vọng qua các thông tin trên đây vieclam88.vn đã giúp bạn hiểu được thế nào là sản xuất hàng hóa và những ưu điểm của sản xuất hàng hóa đối với xã hội hiện nay.
Tham gia bình luận ngay!