Giúp bạn học giỏi toàn diện với các phương pháp tự học hiệu quả nhất

1. Lên kế hoạch và mục tiêu học tập chi tiết

Không phải ngẫu nhiên mà nhà thơ ngụ ngôn Pháp La Fontaine đã nói rằng “Một trong những bí quyết để làm được nhiều việc hơn là lập nên danh sách, việc cần làm mỗi ngày, giữ nó ở nơi bạn có thể nhìn thấy và dùng nó để hướng dẫn hành động của bạn trong suốt một ngày”. Không chỉ riêng với công cuộc tự học, mà việc gì cũng vậy, vạch ra những kế hoạch, xác định mục tiêu do bạn phác thảo ngay từ đầu trước khi thực hiện một dự định nào đó là điều cực kỳ quan trọng. Bởi lẽ, nhìn vào kế hoạch, bạn xác định được chi tiết, từng bước đi, công việc mình cần phải hoàn thành và có động lực để thực hiện chúng hướng đến mục tiêu gần nhất.

 Tự học rất khó, bởi lẽ, tất cả động lực bạn tích lũy tri thức đều được thực hành bởi duy nhất khối óc chủ động, tự giác của bạn, không có sự hướng dẫn trực tiếp từ thầy cô, bạn bè và dễ dàng bị điều khiển bởi các niềm hứng thú khác. Do vậy, để có thể tự học hiệu quả, phương pháp đầu tiên chính là lập kế hoạch. Cụ thể, bạn hãy vạch ra lịch trình, thời gian biểu học tập thật khoa học, xác định cụ thể khối kiến thức bạn cần phải trau dồi, đặc biệt là xác định được cụ thể về thời gian bạn cần cho việc tích lũy những kiến thức này bao gồm thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc. Công thức này hỗ trợ người học đặc lực trong việc loại bỏ những phần kiến thức hỗn độn, không cần thiết. 

Cùng với một bảng kế hoạch chỉn chu, xác định mục tiêu bạn đầu và hâm nóng mục tiêu này suốt quá trình tự học của bạn có tác dụng lớn kéo bạn luôn trong trạng thái hưng phấn. Bạn có mặt trong lớp chuyên Toán, Đậu đại học với số điểm cao, xếp tốp 1 trong lớp trong kỳ thi, săn được một công việc như ý...đó là những mục tiêu nhỏ trong tổng thể mục tiêu lớn hơn, mục tiêu cuộc đời. Dĩ nhiên, những mục tiêu này cần cụ thể và có tính khả thi. Người học không thể đề ra một cái đích viển vông và tốn thời gian để theo đuổi.

2. Học những bộ môn, bạn thực sự cảm thấy yêu thích 

Theo các chuyên gia về giáo dục, việc cho học sinh, sinh viên tiếp cận với những khối kiến thức được họ quan tâm, yêu thích sẽ thúc đẩy chất lượng học tập của một cách đáng kể. Trên thực tế, bạn cũng có thể áp dụng kỹ năng này như một phương pháp tự học hiệu quả, nơi cho phép thái độ học tập tích cực của bạn được giao hòa cùng với sở thích và đam mê. Đầu tiên hãy vạch ra trong đầu những khối kiến thức bạn quan tâm nhất, đặt ra trên bàn những quyển sách liên quan đến những chủ đề này và dành cho nó một quỹ thời gian để nghiên cứu, tập trung nhất định.

Với những ai xác định tự học để theo đuổi sự nghiệp, đầu tiên bạn cần phải tìm ra đam mê của mình là gì, những kỹ năng, kiến thức phục vụ trực tiếp cho lực chọn công việc đó. Chỉ khi nào, bạn có thể dành trọn tâm huyết của mình để trau dồi, chắt lọc những tri thức cần thiết thì khả năng thành công mới cao, vì niềm đam mê kết hợp với mục tiêu chắc chắn mới đủ sức kéo bạn thoát khỏi sự chán chường, những kiến thức mới,...Ngoài ra, sau khi hoàn thành việc học vất vả trong một thời gian nhất định, hãy thưởng cho mình những giờ phút nghỉ ngơi, thư giãn như đi ăn, gặp gỡ bạn bè... để “sốc” lại tinh thần nhé. 

Xem thêm: Tìm gia sư tại Hà Nội

3. Tìm tài liệu hữu ích và chính thống

 Với “mọt sách”, người ta thường dễ nghĩ rằng, chỉ cần đọc nhiều sẽ thành tài. Trên thực tế, không phải như vậy, nhất là khi, bạn tự học không đúng phương pháp, lối chỉ học và làm theo như một con vẹt mà không suy nghĩ kỹ, ngâm cứu...có thể làm bạn mất phương hướng, thậm chí là tôn thờ những ý kiến, quan điểm đen tối đến những vị thần tượng “rởm”. Trong số những ai đọc bài viết này từng lên xem Youtube của Huấn Hoa Hồng và mua sách, học hỏi đạo lý kinh doanh “vị thầy” này?

Tự học là rất tốt, nhưng lựa chọn được người bạn đồng hành tốt lại còn khó hơn. Cũng có thể, phương pháp dạy học trong những tài liệu có thể phù hợp với người này nhưng không hợp với người kia. Do vậy, hãy cân nhắc trước khi mua tài liệu. Bạn có thể đến nhà sách, thư viện để tìm kiếm sách, nghiên cứu sách trước...

Nếu thấy thực sự phù hợp với bản thân thì mới tiến hành mượn hay mua, tránh tình trạng ôm đồm quá nhiều sách hay nghe quảng cáo sách mà lãng phí tài chính vào việc chọn lọc những quyển sách không thực sự phù hợp nhé. 

4. Tích hợp đa dạng những hình thức học tập

Chúng ta đều  thừa nhận rằng, mỗi môn học khác nhau nên được tiếp cận ở cách khác nhau, bạn không thể áp dụng cách học thuộc lòng thơ của môn văn học để ghi nhớ những bài giải toán hay lý. Tùy vào cách tiếp cận của từng người mà người tự học hãy đưa ra một hình thức tiếp nhận kiến thức phù hợp.

Tuy nhiên, vẫn có những nghịch lý rằng, dù đã áp dụng đúng cách tiếp cận rồi, những sự mệt mỏi, chán chường của các giác quan vẫn chịu “bỏ qua” cho những người tự học. Bạn dễ dàng bị sao nhãng bởi những trò tiêu khiển, video, quảng cáo hay...mà bỏ quên mất mục tiêu. Thực ra, đây chính là cơ chế dễ hiểu của hai bán cầu não người. Để tránh sự nhàm chán của một trong hai bán cầu não trong quá trình một bên “làm việc cực khổ” nhưng bên còn lại không làm gì, các chuyên gia giáo dục người Do Thái đã đưa ra phương pháp tự học bằng cách tích hợp hình thức tiếp nhận kiến thức bởi cả hai bán cầu. Dễ thấy nhất như phương pháp tự học tiếng Anh. 

Thay vì ghi nhớ từ vựng bằng cách nhồi nhét hay list ra thành danh sách trên sổ, vở...bạn có thể tưởng tượng ra một câu chuyện vui bằng hình ảnh sau đó, đặt những từ vựng đó vào tình huống bất ngờ...Việc liên kết những chi tiết, từ ngữ trong câu chuyện đó sẽ làm bạn nhớ rất lâu ngay cả khi bạn không còn học những từ đó nữa.

Nhưng đó, chỉ là một phương pháp, đối với những bài đọc - nghe tiếng Anh trong các tài liệu học thuật, hãy nghe và tua đi tua lại những đoạn băng của người bản ngữ và takenote sau đó, dùng kỹ thuật “Shadow” ( nhại lại) để học cách phát âm của người bản ngữ cho chuẩn nhé. 

Khi học toán, thay vì chỉ ghi chép trong sổ sách, bạn có thể hệ thống những bài học thành sơ đồ hình cây, có các mũi tên, màu sắc để nâng cao sự ghi nhớ. 

Tham khảo: Kinh nghiệm tự học tiếng Nhật đơn giản và hiệu quả

5. Học trực tuyến

Trong thời buổi công nghệ lên ngôi, để có thể tự học hiệu quả, ngoài việc học theo phương thức truyền thống tại bàn, đặt mục tiêu, xác định kế hoạch cụ thể hay kết hợp đa dạng những phương thức tiếp cận tri thức...việc ứng dụng các thiết bị công nghệ, có kết nối Internet như điện thoại, IPad và máy tính...có thể mang đến những trải nghiệm tự học vượt trội.

Ngoài những video trên Youtube, những bài chia sẻ tại những trang ôn thi trực tuyến, website về gia sư hay trung tâm ngoại ngữ...để tích lũy thêm kinh nghiệm, đa dạng những nền tảng như Skype, Hangouts...cho phép người tìm kiếm được “người học chung” và thực hành để ghi nhớ kiến thức. Đây cũng là phương pháp được lựa chọn bởi đông đảo các tín đồ của tự học hiện nay. Tuy nhiên, phản nhấn mạnh rằng, dù học trực tuyến hay truyền thống, để đạt được kết quả học tập như ý muốn, bạn phải là người biết kết hợp hòa các giải pháp vừa kể trên đây. Bởi lẽ, trực tuyến cũng đồng thời là môi trường “thượng vàng hạ cám” đủ loại hình giải trí đến những điều xấu có thể gián đoạn công cuộc, tiếp thu tri thức của bạn. 

6. Ghi chú những ý chính

Hãy ghi chú lại những kiến thức quan trọng vào một quyển sổ tay để có thể tìm hiểu khi cần. Bạn cũng có thể dùng bút nhớ để gạch chân vào những nội dung quan trọng trên sách để đánh dấu những từ khóa quan trọng của nội dung. Việc học qua các nội dung chính sẽ giúp bạn học nhanh và nhớ lâu hơn.

7. Phân bổ thời gian học tập hợp lý

Hãy lên kế hoạch học tập một cách hợp lý nhất, không nên học quá nhiều sẽ khiến bạn cảm thấy căng thẳng và giảm hiệu quả. Bạn nên giải lao khoảng 10 - 15p sau mỗi giờ học để tinh thần cảm thấy thoải mái hơn. Hãy đứng dậy và thư giãn khi bạn cảm thấy căng thẳng và học không hiệu quả.

Nói về Sự học, ngạn ngữ Trung Hoa có câu “ Ngủ dậy muộn thì phí mất cả một ngày, ở tuổi thanh niên mà không học thì phí mất cả một đời.” để nhấn mạnh về tầm quan trọng của sự trau dồi học vấn một cách nghiêm túc.

Lê-nin đã nhấn mạnh quan điểm này khi cho rằng “Học, học nữa, học mãi” để mở rộng về không gian vô giới hạn của quá trình tích lũy tri thức. Thế nhưng đối với riêng sự tự học, cách học này chỉ phù hợp với những người kiên nhẫn, có mục tiêu rõ ràng, biết kết hợp các giải pháp cần thiết để làm cho công cuộc tiếp cận tri thức của mình trở nên đơn giản, hứng thú. Các phương pháp tự học vì vậy mà đa dạng. Tuy nhiên, để có thể gặt hái được thành công, bạn cần phải học đi, học lại, “học đi đôi với hành”.

Hãy ứng dụng ngay những tri thức vừa mới thu nhặt vào làm bài, cuộc sống là cách giúp bạn có thể tiếp nhận được những giá trị của tri thức đó một cách đúng đắn. 

Hi vọng rằng, những thông tin trên đây phản ánh đầy đủ các phương pháp tự học hiệu quả nhất sẽ thực sự hữu ích với tất cả các bạn. Đừng quên truy cập thường xuyên vào Timviec365.com.vn để tiếp cận nhiều bài học, tài liệu mới thú vị và những kiến thức lý thú nhé.