Thế nhưng, ít người hiểu rằng, những tấn điện ảnh đó chẳng thể nào ra đời nếu không có sự khai sinh của Melissa Rosenberg và Jennifer Michelle Lee. Họ là những người chủ nhiệm cho nội dung của bộ phim, đồng thời là những người hùng thầm lặng sau những bộ phim đó. Họ là những biên kịch. Nhưng bạn đã hiểu biên kịch là gì?
1. Bạn đã hiểu biên kịch là gì?
Nếu không phải dân nghệ thuật, câu hỏi biên kịch là gì bạn vẫn có thể trả lời được vì đôi lần có bắt gặp trong phần đầu thông tin giới thiệu của những bộ phim. Những kí ức của người xem giường như bị xóa nhòa đi bởi sức hút của âm thanh, tiếng động, các diễn viên..và ít ai còn nhớ đến cái tên biên kịch của bộ phim này là ai và vai trò cụ thể của những người mang danh biên kịch làm nhiệm vụ gì. Điều này, đã phản ánh phần nào định nghĩa của biên kịch. Nếu diễn viên là người chịu trách nhiệm diễn xuất trên màn ảnh, được phô diễn khả năng của mình trước khán giả thì biên kịch là người giữ vai trò là viết ra nội dung phim trên mặt giấy và được đạo diễn đọc và truyền tải ra những thước phim sống động trên màn ảnh với sự hợp tác của những diễn viên và những thành phần khác của đoàn phim.
Con đẻ của biên kịch là kịch bản. Thế giới điện ảnh là cực kỳ cạnh tranh. Một nhà biên kịch có thể nảy ra bao y tưởng trên đời và chuyển nó cho đứa con đẻ tinh thần của mình. Nhưng chỉ một ý tưởng thôi chưa đủ, biên kịch thực chất là cách một chuyên gia kể chuyện, diễn giải những ý tưởng của mình bằng ngôn ngữ nghệ thuật làm sao cho thể hiện được rõ nhất bối cảnh của nhân vật, âm thanh, hình ảnh và tiếng động. Tuổi thơ của chúng ta chắc khó lòng bị cướp đi những kí ức về Tây Du kí, thế nhưng, để xây dựng nền hành trình đi thỉnh kinh hấp dẫn mọi khán giả Việt đó, ngoài nguyên tác của Ngô Thừa Ân, những diễn viên gạo cội như Lục Tiểu Linh Đồng, Tử Thiếu Hoa...vai trò chuyển thể thành kịch bản bởi Trâu Ức Thanh, Dương Khiết và Đới Anh Lộc...đóng vai trò then chốt. Tuy không xuất hiện trực tiếp trên màn ảnh, thế nhưng biên kịch là đối tác trực tiếp của đạo diễn, là những người xây dựng những bản thảo, công trình thiết kế đầu tiên trước khi chuyển sang cho nhà thầu là những đạo diễn và các diễn viên tạo dựng trực tiếp.
Sẽ chẳng có một phim nào có thể bấm máy nếu thiếu đi nội dung phim. Và cũng không bộ phim nào hấp dẫn nếu như đạo diễn đã lựa chọn nhầm kịch bản. Trong bối cảnh lên hương của ngành công nghiệp điện ảnh, biên kịch từ một lựa chọn của những trái tim mê viết lách trở thành một nghề chân chính sánh ngang cùng các nhà văn,tiểu thuyết gia.
Tuy là những người đứng sau màn ảnh nhưng những giải thưởng danh giá nhất trong các kỳ liên hoan phim vẫn được xướng tên, minh chứng cho sức cạnh tranh và cơ hội hấp dẫn của những chủ nhân của áng truyền hình bất hủ trên mặt giấy không hề kém cạnh bất kỳ một vị trí nào trong đoàn phim và cũng được các chuyên gia thẩm định nghệ thuật ưu ái không thua gì các gương mặt diễn viên hay đạo diễn xuất sắc. Trong thời buổi nghệ thuật đặc biệt là điện ảnh lên ngôi, chúng ta vẫn nhắc đến vai trò lớn của những biên kịch đứng phía sau những bom tấn đình đám, thế nhưng, thực tế nhiều loại hình khác là những người anh em của điện ảnh như phim truyền hình, sân khấu, các vở kịch, các vở chèo, tuồng… đối tượng xây dựng nên nội dung cho những tác phẩm kinh điển này không phải ai khác mà chính là những biên kịch.
Nằm trong ranh giới giao thoa của nghề viết gần như nhà văn hay báo nhưng phải đủ tư duy âm thanh và hình ảnh, để có thể truyền tải sâu sắc nhất nghệ thuật nghe nhìn, đó mới là cái khó của những nhà biên kịch. Thực tế, kịch bản nào có cơ hội xuất hiện trên song truyền hình hay trên những màn ảnh 2,3D mà chúng ta vẫn thưởng thức ấy đã trải qua cuộc chọn lọc “sinh tử” trong hàng loạt những nguyên tắc khắt khe của đạo diễn và của ekip đoàn phim.
Một nghịch lí cũng đồng thời là nỗi đau của nhiều biên kịch, đó không phải là sự từ chối của khán giả mà là sự khước từ của đạo diễn. Biên kịch thực tế không có quyền quyết định cho số phận cho những đứa con của mình. Những tác phẩm may mắn xuất hiện trên màn ảnh mới được công nhân là một quá trình sáng tác thành công. Thế nhưng bên cạnh số ít những tác phẩm sáng tạo thành công đó, ngoài kia, vẫn có hàng nghìn những kịch bản chết, mà cơ số rủi ro hay bị từ chối của nó tính trên đơn vị năm, thậm chí cả đời. Thế nhưng với những nhà biên kịch xuất sắc, ngoài vai trò là người đứng sau, họ còn là người tham gia trực tiếp vào khâu lựa chọn bối cảnh, không gian và diễn viên sao cho phù hợp với kịch bản. Nhiều biên kịch có thể đồng thời là đạo diễn của những bộ phim bởi lẽ, họ là người hiểu rõ nhất nhân vật, tính chất...để hút khán giả của mình như thế nào. Hơn nữa, một kịch bản tốt không bao giờ chỉ có công sức của một người mà là cả đoàn phim.
Dĩ nhiên, khi xác định biên kịch là sự nghiệp chính, chẳng ai mong muốn kịch bản của mình bị chối từ hay thay đổi, thế nhưng để nó trở lên hoàn hảo nhất...kịch bản này sẽ được kiểm duyệt, thay đổi vài nhân tố để thích hợp với từng đoàn phim nhất định. Khác với tiểu thuyết gia hay nhà văn...kịch bản chỉ được xác định là có giá trị hay không dựa vào rất ít công chúng. Kịch bản hay đó ngay lập tức trở nên vô giá trị khi không được lựa chọn và chuyển thể thành phim. Lựa chọn nghiệp biên kịch chân chính không đơn thuần là cơ hội để bạn thể hiện đam mê viết lách, bộ óc sáng tạo, một lối tư duy nhạy cảm về nghe nhìn mà còn đối mặt với những thương vụ rủi ro về thời gian và chất xám. Để an toàn nhất, hiện nay, phần lớn những biên kịch chuyên nghiệp đều theo đuổi ước mơ của mình bằng làm theo những yêu cầu đặt hàng và chịu sự chỉnh sửa thậm chí “thay đổi thô bạo” của đoàn phim để chờ ngày đứa con lai của mình được lộ diện.
Xem thêm: Biên tập viên là gì?
2. Cơ hội của nghề biên kịch hiện nay như thế nào?
.jpg)
Các nhà biên kịch được săn đón hiện nay như K.L. Rowling hay Jennifer Michelle Lee đều có nền tảng từ những người viết sách tỉ phú hay những giám đốc sáng tạo của Walt Disney...Điều đó,chỉ ra rằng, để có thể đưa ý tưởng và đứa con là những kịch bản của mình ra thị trường, sẽ tốt hơn cho bạn nếu từng gắn bó với một công việc nào liên quan đến đoàn phim hay điện hay hay viết lách trước đó. Những giấc mơ chuyên nghiệp cũng được khuyên là nên có một mối quan hệ tốt với những người mê điện ảnh để tìm kiếm những động lực gắn bó với hoạt động nghệ thuật của mình được lâu dài.
Bởi lẽ, khác so với những content - marketing, Copywriter… một lựa chọn khác cho những người mê viết lách được tuyển dụng ở hầu hết các doanh nghiệp bởi sự bùng nổ của Internet thì các thì địa chỉ mang lại cơ hội thăng hoa của những kịch bản là những cơ sở sản xuất phim, đài truyền hình...nhưng phải để trong trạng thái được đặt hàng. Do vậy, ngoài những ý tưởng tốt, bạn phải chuẩn bị tâm thế đầy đủ cho việc theo đuổi nghiệp viết lách và đam mê nghệ thuật nghe nhìn của mình nhé. Sau khi tích lũy đầy đủ chúng, bạn sẽ đủ điều kiện để tiếp cận với những cơ hội hấp dẫn của việc làm biên kịch được vieclam88.vn chỉ ra sau đây.
Ngoài những giải thưởng danh giá được vinh danh tại các kỳ liên quan phim, một biên kịch có kịch bản xuất sắc xuất hiện trong những bộ phim được công chiếu trên màn ảnh có nhiều cơ hội để trở thành những nhà sản xuất ra doanh thu cho chính mình không kém một ngành kinh doanh nào. Thu nhập của một biên kịch cho những tác giả trên màn giấy được đặt hàng đang lọt tốp những ngành có mức lương cao nhất tại Mỹ khi cán mốc trung bình trên 106.000 USD. Trong khi với những bộ phim hoạt hình hay sitcom...một biên kịch chuyên nghiệp sẽ được trả với giá khoảng 300 USD/trang. Đây thực sự là một cơ hội hấp dẫn cho những tín đồ viết lách mà không phải một lựa chọn nghề nào cũng có có được.
Tại các quốc gia, nền điện ảnh đang phát triển rầm rộ với sự ra đời của hàng loạt những đài hình tư nhân, hãng phim tư nhân và sự bành trướng của mạng xã hội đẩy mạnh nghe nhìn như Youtube.
Bên cạnh những biên kịch mong muốn góp mặt trong sự thành công của các đài quốc gia như VTV hay HTV...Trong đó, biên kịch những video giải trí như phim sitcom hay xây dựng kịch bản cho những kênh Youtube cá nhân đang được nhiều bạn trẻ lựa chọn như một cơ hội để thể hiện niềm đam điện ảnh và viết lách, đồng thời là khả năng diễn của mình. Với chế độ kiếm tiền được tối ưu hóa trên youtube và chế độ chia sẻ công khai trên hàng loạt những mạng xã hội khác như Facebook hay ticktox hay Instagram...việc tiếp cận với nghề biên kịch và mức thu nhập tốt, đưa những tác phẩm của mình không còn quá khó khăn như trước kia nữa.
Dĩ nhiên, mức thu nhập của mỗi biên kịch là khác nhau. Nó phụ thuộc vào nhiều nhân tố. Với những kịch bản phim điện ảnh, truyền hình...thu nhập của biên kịch sẽ được thương lương trên mức kinh phí của đoàn phim và chất lượng của kịch bản đó. Với những kịch bản “mở”theo xu hướng “nhà làm phim công dân” khi tận dụng mạng xã hội làm phương tiện để kiếm thu nhập thì phụ thuộc chủ yếu vào lượng công chúng và khả năng PR của người sản xuất. Dĩ nhiên, một yêu cầu cơ bản cần phải đáp ứng ở những đạo diễn kiêm biên kịch này là sự sáng tạo vôi đối và khả năng phản ánh được tình hình xã hội kịp thời.
Tham khảo: Phóng viên là gì? Làm sao để trở thành phóng viên
3. Những phẩm chất để trở thành một nhà biên kịch chuyên nghiệp
3.1.Khả năng viết lách tốt
Là người xây dựng nên nội dung của một bộ phim, khả năng viết lách là thành tố quan trọng nhất của một một nhà biên kịch. Khả năng viết này được thể hiện chủ yếu là nghệ thuật kể chuyện tài ba, nhưng không dừng lại ở trí tưởng tượng phong phú để lột tả chân thực nhất những bối cảnh mà còn chi tiết đến mức, sắp xếp đầy đủ không gian,tâm trạng, trạng thái nhân vật phải diễn như thế nào. Để có thể khớp với nội dung chân thực mà diễn viên có thể thể hiện trên phim, đòi hỏi ở biên kịch phải có khả năng truyền tải được những quan sát, âm thanh , tiếng động và kịch bản. Kết hợp với điều đó, bạn cũng cần một phông văn hóa tốt để có thể truyền tải được ý tưởng của mình và một số phần mềm kỹ thuật hỗ trợ khả năng sáng tác của bạn đặt trong giới hạn của một bộ phim và một số nguyên tắc chỉ được tiết lộ khi bắt tay vào nghề như Celtx, Fade In, Final Draft.
3.2. Siêng đọc kịch bản và thường xuyên xem phim
Tôi tin rằng, một trong những lý do quan trọng để dìu dắt bạn đến với nghiệp biên kịch đầu tiên không phải là sức hút của những tấn kịch bản triệu đô mà là niềm đam mê phim ảnh và khả năng viết lách. Việc tiếp tục duy trì thói quen này ở những bộ phim nổi tiếng giúp việc cảm nhận những chất hiện thực được tốt hơn bởi hình ảnh tác động vào bộ não của chúng ta tốt hơn nhiều, đồng thời cũng học hỏi thêm cách diễn đạt hấp dẫn của những người đi trước và hiểu hơn lý do làm thế nào để những tác phẩm giấy của mình thật sự ăn khách. Thêm vào đó, để có những chất liệu tốt, bạn cần phải yêu quý tác phẩm của mình và những người khác bằng việc thường xuyên đọc chúng.
3.3. Có khả năng thuyết phục tốt
Bạn có quyền mơ về những sáng tác của mình được tỏa sáng trên màn ảnh bởi không ai đánh thuế giấc mơ. Thế nhưng, để biến giấc mơ đó sau hoặc trước khi bắt tay vào viết, cần ở những nhà biên kịch chuyên nghiệp khả năng thuyết phục tốt. Một kịch bản không thể lên phim hoặc không thể thuyết phục được bất kỳ một đạo diễn nào là một kịch bản chết và không có giá trị. Bạn cần phải biết được điều này và chuẩn bị năng lực nói kết hợp với viết tốt để theo đuổi nghiệp biên kịch chân chính của mình nhé.
Các bạn thân mến! Trên đây là những chia sẻ của vieclam88.vn xoanh quanh biên kịch là gì, hi vọng rằng, nó sẽ thật sự hữu ích với bạn trong quá trình lựa chọn nghề nghiệp của mình nhé.
Tham gia bình luận ngay!